( Fotografi Ayse ve Cengiz yolladi ,kara lahanayi kendi yerleri olan Fethiye'deki Uzumlu'de yetistiriyorlar.http://www.yesiluzumlu.com/index.html)
Bu yaziyi daha once bir gazete icin hazirlamistim.Burada duzenlenen ''corba festivalleri'' hakkinda bilgi verecektim fakat son festivali kacirdigim icin yazamadim elimde foto yoktu .Daha sonra bana Uzumlu Dikencik , Fethiye'den Ayse ve Cengiz onlara gecen sene yolladigim ''cavolo nero'' nun yenecek kivama geldigini soylediler ve tarif istediler.Bende hemen elimdeki bu yaziyi cikarttim.Neden Toscana'da kara lahana cok tuketiliyor, corbalarda kullaniliyor ve tarihcesi nedir diye kutuphaneye gittim.Iste elde ettigim bilgiler.
Lucca Etruskler’in uzantisi bir sehir.MO 180 de ise Roma imparatorlugunun kolonisi olur.Seneler boyuncada ozgur bir yapi sergiledikten sonrada 1847 ‘de Toscana’nin bir parcasi ve en sonunda ise Italya’nin bir sehri olur.
18.yuzyilda doktor ve Toscana’li bilim adami Dr.Giovnni Targioni Tozzetti’nin ( 1712-1783) yillari arasinda yazdigi kitapta belirttigine gore 18.yuzyil sonlarina dogru toplumda mevcut kaynaklarin kitligi soz konusu idi.Bu nedenle de gunluk besin ihtiyaclarinin dogadaki mevcut bitki ortusu ile yasami surdurmek icin en kisitli ve sagliga yararli sekilde giderilmesi soz konusu idi.O donemde tum bunlarin gerceklestirilmesi icin Toscana mevcut bitki ortusu, tepeleri, kiyi seridi, kirsal kesimin genisligi, daglik alanlarin mevcut olmasi nedeni ile tarimciliga uygun bir yapiya sahipti. Toscana’da bulunan ve kendi icinde yasayan degisik kultur yapisina ait topluluklarin birbirleri ile irtibati sonucunda ise mutfak kulturlerinin alisverisi degisik receteleri ortaya cikartiyordu.Iste ‘’Le zuppe toscana ‘’ Toscana corba’’ si bu bolgede degisik recetelerin kulturler arasindaki alisverisi sonucu ortaya cikmis tipik bir recetedir.
Bu bolgedeki mevcut receteler tamamen koylulerin kisitli kaynaklarla ihtiyaclarin birlesmesinden dogmustur.
Corbalarin bazinda ekmek temel olarak yer almaktadir cunku gecmis zamanda kirsal kesimde haftada bir kez ekmek yapilmakta ve yapilan bu ekmekte uygun bir yerde saklanmaktaydi. ekmegi atmak tamamen gunah sayildigi icin uzun sure beklemis ekmekleri degerlendirmek amacli corbaya konulmaktaydi.Toscana bolgesinde bu donemde kisitli kaynaklarla hazirlanan corbalar kuvvetli bir besin maddesi olarak karsimiza cikiyor.Hem tokluk sagliyor hemde saglik acisindan iceriginde bulunan malzemeler nedeni ile iyilestirici ve tedavi edici etkisi gosteriyor.
Devoto ve Oli sozlugune gore ozellikle et suyuna corba ekmegi hafif kizartarak ustune sarimsak surterek hazirlaniyor.Besin ansiklopedisi ‘’Di Aichelburg ‘’ a gore ise yagsiz etin icine kereviz, havuc, sogan ve diger malzemelerin konulmasi ile yapiliyor.Yada bolgedeki mevcut otlarin icine eklenmesi ile daha lezzetli olmasi saglaniyor.Diger mevcut recetelere gore ise ‘’ zayif corba’’ yada ‘’yagsiz corba’’ olarak degerlendiriliyor cunku Cuma gunleri et yenmedigi icin et disinda kullanilan malzemeler yuzunden bu isim veriliyor.Cunku dini inanclara gore Katolikler Cuma gunu et yemiyorlar ve bir cesit perhiz yapiyorlar.
Toscana’da nerede yapildigina bagli olarak corbanin icine toplam 100 adet degisik otlardan o yorede mevcut olanlar konulabiliyor.Bunlardan en onemlisi lezzet oranini artirmak icin kullanilan adacayi, kekik,hodan,kara lahana.
Simdi bunu anlattiktan sonra Toscana Corbasi'ne gecelim.
Yarim kilo, Kirmizi fasulye.( bizim kuru barbunye dedigimiz )
Havuc bir adet
Kereviz bir dal taze yapraklari
Pirasa bir adet
Bir adet sogan
1-2 parca balkabagi
bol kara lahana
patates
( Bu corbaya baska otlar koyarakta yapabilirsiniz ama en onemli ozelligi fasulyeleri haslarken adacayi ve sarimsagi ihmal etmemeniz.)
Fasulyeyi bir gun onceden islatiyoruz , adacayi ve sarimsak ile bir saat kadar hasliyoruz.
Sonra tum yesillikleri patates en son olmak uzere zeytinyagda pembelesinceye kadar kavuruyoruz.
En son kara lahanayi corbaya ilave ediyoruz.Corbada fasulye ve karalaha agirlikli olmasi gerekiyor.Pisirdigimiz fasulyeyi yarisini blendirdan gecirip yarisini butun ekliyoruz.
Kesinlikle corbaya domates konmuyor.
Corba hazir olduktan sonra koy ekmegini kizartiyoruz.Ustune bir dis sarimsagi surtup, tabagin altina koyup ustune corbayi servis yapiyoruz.
Eger daha keskin bir tadi olmasini istiyorsaniz ,yesillikleri pembelestirirken sonra bir adet ancuez koyabilirsiniz.
Afiyet olsun.
